Podobnie jak pojęcie przypomnienia można potraktować tak szeroko, by objąć nim kojarzenie i wyobraźnię, również i rozpoznawanie da się tak zdefiniować, że będzie obejmować także i spostrzeganie przedmiotów „Rozpoznając” przedmiot ujmujemy go jako konkretną rzecz czy osobę: „spostrzegając” zaś – jako egzemplarz określonej klasy, w obu jednak przypadkach wykorzystujemy, chociaż nieraz zupełnie nieświadomie, ubiegłe doświadczenie.
Proces rozpoznawania różni się funkcjonalnie od procesu przypominania sobie tym, że rozpoznawanie wychodzi od danego aktualnie przedmiotu, natomiast przypominając sobie musimy dopiero znaleźć ów przedmiot. Przypomnienie wywołujemy działając bodźcem A, badanemu zaś przypomina się jakiś inny przedmiot, B, przy rozpoznawaniu eksponuje się A i to samo A badany rozpoznaje. Wydawałoby się więc, że rozpoznawanie jest procesem prostszym. Gdyby tak było, rozpoznawania nie dałoby się wytłumaczyć za pomocą przypominania sobie.
Przypominanie i rozpoznawanie często występują razem. Przypominamy sobie jakiś fakt i rozpoznajemy go jako fakt z naszej przeszłości. Jego umiejscowienie w czasie i przestrzeni może-być określone mniej lub bardziej dokładnie. Na przykład w wypadku, gdy przypominamy sobie jakąś scenę, zwykle wiemy też, kiedy i gdzie ją widzieliśmy, ale już przy przypominaniu sobie fragmentu tabliczki mnożenia, rozpoznanie nie jest tak dokładnie określone. Uderzającym przykładem przypomnienia, któremu nie towarzyszy rozpoznanie, jest popełnianie nieświadomych plagiatów.
Leave a reply