Rozwiązanie problemu wymaga zwykle zarówno zebrania pewnej liczby informacji wystarczających dla uzasadnienia wniosku, jak też odpowiedniego ich wyzyskania. Niepowodzenie może płynąć stąd, że osobie rozwiązującej problem nie udało się uzyskać odpowiednich informacji, jednakże nawet w wypadku, gdy rozporządza się wszystkimi koniecznymi informacjami, można nie dać sobie rady z powiązaniem ich – nadaniem im odpowiedniej struktury, która uwydatniłaby wewnętrzne związki między poszczególnymi danymi i stanowiła uzasadnienie dla wniosku. Można na przykład – tak jak przy czytaniu powieści kryminalnej – nie zorientować się w tym, które informacje są użyteczne,
Domyślne: a więc może mieć poczucie, że powstały one same z siebie, bez udziału świadomej pracy. (Przyp. tłum.). a które zbędne i wiodą na manowce, nie umieć oddzielić ziarna od plew albo też – jak w grze w dwadzieścia pytań (Taylor i Faust, 1952) – nie pamiętać tego, jakie już się uzyskało informacje i stawiać niepotrzebne pytania. Coś podobnego zachodzi u sędziego, który w miarę napływania dowodów winy podsądnego i świadectw jego niewinności, przechyla się raz na stronę uniewinnienia go, a raz na stronę wydania wyroku „winien” (Weld i Danzig, 1940).
Ktoś, kto na podstawie pewnej określonej liczby informacji chciałby przeprowadzić rozumowanie dedukcyjne, mógłby popełnić omyłki dwojakiego rodzaju: po pierwsze, mógłby nie wyzyskać wszystkich posiadanych informacji, oraz, po drugie – mógłby wysnuć wniosek wykraczający poza dane, którymi rozporządza. Dla eksperymentatora informacje dostarczane badanemu stanowią zmienną eksperymentalną, czynnik S. Czynnik ten modyfikuje się w eksperymentach różnymi sposobami a dla wykazania, na czym polega trudność rozumowania, zastawia się na nieostrożnego badanego różnorodne „pułapki”.
Leave a reply