W zwykłych badaniach pamięci, na przykład metodą uczenia się jakiegoś szeregu elementów, o reminiscencji świadczy bezpośrednio fakt, że w drugiej reprodukcji pojawiają się szczegóły, których badany nie przypomniał sobie w reprodukcji pierwszej. Taką reminiscencję pojedynczych szczegółów często stwierdzano w badaniach eksperymentalnych. Aby jednak porównać całokształt wyników wcześniejszej i późniejszej reprodukcji i zmierzyć wielkość reminiscencji, musimy dla naszej skali mierniczej znaleźć jakiś punkt wyjściowy, który na wykresie byłby reprezentowany przez linię podstawową. I tutaj spotykamy się z pewną trudnością: jeżeli z góry ustalimy, że pierwotne uczenie się należy zakończyć po określonej liczbie prób, wynik ostatniej próby pokaże tylko, czego badany nauczył się w próbach poprzednich: gdy przeprowadzimy jeszcze jedną dodatkową próbę, wówczas – niezależnie od tego, czy będziemy ją traktowali jako ćwiczebną, czy też jako sprawdzian – wynik wykaże pewną poprawę, która jednak nie będzie skutkiem reminiscencji, lecz po prostu rezultatem dodatkowego uczenia się (Bunch, 1938). Gdy natomiast pierwotne uczenie się będziemy kończyć po osiągnięciu przez każdą osobę badaną pewnego kryterium, na przykład poprawnej reprodukcji 8 z 12 eksponowanych elementów, sprawdzenie bezpośrednio po uzyskaniu tego rezultatu normalnie wykaże pogorszenie reprodukcji, ponieważ kryterium osiąga się zwykle przy najkorzystniejszym układzie oscylacji na progu przypomnienia (Melton, 1936). Niezależnie jednak od obniżenia się ogólnego wyniku, sprawdzian może wykazać reminiscencję, reprodukcję nowych dodatkowych szczegółów. Trudności tych można uniknąć przez zastosowanie grup równoważnych: z obu grupami przeprowadza się identyczne ćwiczenie pierwotne, ale jedną grupę bada się natychmiast (lub wkrótce potem), a drugą dopiero po dłuższej przerwie (Gray, 1940: Buxton, 1943: Ward, 1937). Oczywiście ta metoda grup równoważnych nie może ujawnić reminiscencji pojedynczych szczegółów, do tego bowiem celu zarówno wcześniejszą, jak i późniejszą próbę trzeba przeprowadzić na tej samej osobie badanej.
więcej