W swych znanych badaniach, o których dopiero co była mowa, Ebert i Meumann chcieli przede wszystkim sprawdzić, czy istnieje transfer w szerszych granicach. W tym celu przed ćwiczeniem i po ćwiczeniu w uczeniu się zgłosek bezsensownych dawali oni swym badanym do wyuczenia się szeregi liter, cyfr, niepowiązanych słów, słówka obcego języka, ustępy prozy i bezsensowne rysunki. Próba sprawdzająca często wykazywała pewną poprawę w stosunku do próby wstępnej, z czego autorzy wyciągnęli wniosek, że udowodnili istnienie transferu na wiele różnych rodzajów materiału. Jednakże w badaniach swych nie zastosowali oni grupy kontrolnej, co – jak później wykazał Dearborn (1909) – było poważnym brakiem. Dearborn bowiem powtórzył dokładnie ich eksperyment, ale bez ćwiczenia osób badanych w uczeniu się zgłosek bezsensownych i otrzymał w próbie sprawdzającej prawie taką samą poprawę w stosunku do próby wstępnej. Okazało się, że ćwiczenie w toku próby wstępnej samo wywołuje znaczną poprawę wyników, nie potrzeba więc przyjmować „uogólniania się” umiejętności nabytych przy dodatkowym ćwiczeniu się11. Reed (1917) powtórzył w całości eksperyment Eberta i Meumanna na grupie zasadniczej, złożonej z ośmiu studentów, użył jednak również grupy kontrolnej, złożonej z pięciu studentów. Okazało się, że czysta poprawa będąca skutkiem transferu była bardzo mała, a nawet zdarzały się wypadki pogorszenia, mimo że w tym zadaniu, które miało wywołać transfer, tj. w uczeniu się zgłosek bezsensownych, badani zrobili duże postępy. Można więc z całą pewnością stwierdzić, że nie widać tu jakiegoś szerszego uogólnienia nabytej zdolności do zapamiętywania.
Jedną z trudności eksperymentalnego badania szerszych form transferu jest takie dobranie grupy kontrolnej, aby była ona równoważna grupie zasadniczej pod względem wszystkich bardzo różnorodnych prób wstępnych. Wymaganie to spełnia eksperyment Sleighta (1911), który poza tym ma i tę zaletę, że został przeprowadzony z bardzo młodymi osobami badanymi (z 84 uczennicami o przeciętnym wieku 12: 8). Na podstawie wyników próby wstępnej obejmującej 10 różnych zadań pamięciowych utworzono cztery grupy równoważne. Następnie trzy z tych grup ćwiczyły się w uczeniu się na pamięć różnego materiału, każda grupa innego: jedna – wierszy, druga – treści urywków prozy, trzecia – tablic, miar i innych danych matematycznych. Grupa kontrolna przechodziła na równi z trzema grupami zasadniczymi próby wstępne, pośrednie 2 i sprawdzające, ale w czasie, gdy tamte grupy ćwiczyły
Leave a reply