To samo, co na rysunku 23-3. tylko w zmniejszonej skali, dzięki czemu wykres obejmuje wyniki dla wszystkich szeregów różnej długości, Skala poziomu jest zmniejszona bardziej niż pionowa, w wyniku czego krzywe są bardziej strome. Tę różnicę’skal trzeba uwzględnić przy porównywaniu obu rysunków.
Osoby badane w tych eksperymentach były prawdopodobnie doskonale wyćwiczone w uczeniu się na pamięć: tylko takie osoby można było skłonić do wyuczenia się na pamięć tak długich szeregów. Ale widoczna na wykresie ogólna zależność stopnia trudności od długości szeregu z Pewnością wystąpiłaby i u innych ludzi. Najmniej wyćwiczoną z całej grupy była osoba oznaczona na wykresie symbolem ,,Lyon {1)”. Była najlepsza w grupie 14 dwudziestoletnich studentów, których Lyon (1917) wytypował jako odznaczających się przypuszczalnie dobrą pamięcią. Ona jedyna przebrnęła przez szereg złożony z 200 cyir: nauczenie się go na pamięć zajęło jej 1 godzinę 49 minut. Sam Lyon, który miał dużą wprawę w uczeniu się nr pamięć, uzyskał mniej więcej taki sam wynik przy uczeniu się ciągłym skomasowanym (krzywe oznaczone na wykresie symbolem „Lyon skornas”). Uczenie się metodą powtarzania szeregu tylko raz dziennie, tj. przy rozkładaniu nauki w czasie (krzywe oznaczone na wykresie symbolem ,,Lyon rozłoż.”), zabrakło mu znacznie mniej czasu. Tą metodą udało mu się również wyuczyć szeregu złożonego z 400 cyfr, co byłoby chyba niemożliwe przy uczeniu się ciągłym ze względu na zmęczenie, nudę, osłabienie zdolności do wysiłku. Dane z prac Bineta (1B94) i Mullera (1911) uzyskano na dwu „rachmistrzach estradowych’1: badany Bineta zajmował się tym zawodowo, a badany Mullera był matematykiem o niezwykłej sprawności w operowaniu liczbami, od .dzieciństwa interesował się szczególnie stosunkami liczbowymi. We wszystkich tych eksperymentach liczby eksponowano wzrokowo, przedkładając badanym od razu cały szereg
Wprawdzie przy materiale sensownym, takim jak urywki prozy czy wiersze, zdarzają się wyjątki tego rodzaju, że urywków dłuższych uczy się ktoś tak samo szybko jak i krótszych, ale ogólnie rzecz biorąc można śmiało powiedzieć, że obowiązuje tu ta sama reguła co i przy uczeniu się szeregów oddzielnych elementów. Poniżej przytaczamy dane zaczerpnięte z badań Lyona (1917), który sam uczył się na pamięć urywków prozy, powtarzając je raz dziennie.
Powstaje pytanie, dlaczego przy dłuższym szeregu zużywa się więcej czasu na wyuczenie jednego elementu. Zjawisko to można prawdopodobnie wytłumaczyć interferencją, czyli mieszaniem się ze sobą poszczególnych elementów: im dłuższy szereg, tym więcej elementów miesza się razem i tym więcej czasu zabiera ich uporządkowanie. Jednakże takie stwierdzenie ma charakter tłumaczenia opartego jedynie na zdrowym rozsądku i może stanowić najwyżej wstęp do poszukiwań czynników bardziej zasadniczych. Aby się z nimi zaznajomić, przejdźmy więc do do badań nad procesem uczenia się na pamięć.
Leave a reply