Aparatura

Ebbinghaus (1885) po prostu kładł przed sobą szereg zgłosek bezsensownych i odczytywał je w tempie z/5 sekundy na zgłoskę, mierząc czas metronomem albo tykaniem zegarka. Procedurze tej stawiano początkowo pewne zarzuty, które jednak później okazały się niezbyt ważne, chodziło mianowicie o to, że wzrokowa ekspozycja kilku elementów na raz umożliwia wytworzenie się pewnych skojarzeń, które w przeciwnym razie by nie powstały, na przykład skojarzeń wstecznych (backward associations). Aby uniknąć tego zarzutu, Müller i Schumann (1894) wystandaryzowali całą procedurę w ten sposób, że papier z szeregiem zgłosek nakleili na obracającym się bębnie. Bęben był schowany za zasłoną, w której było małe okienko. W ten sposób w okienku ukazywały się zgłoski po jednej na raz. Jednakże czytanie poruszających się zgłosek okazało się męczące

Oczywiście, podane tu reguły układania zgłosek odnoszą się do języka angielskiego. (Przyp. tłum.). dla wielu osób badanych. Bęben powinien raczej poruszać się szybkimi skokami, przedzielonymi okresami spoczynku i w tych właśnie okresach powinna następować ekspozycja kolejnych członów szeregu. Taki skokowy ruch dawały mnemometry: mnemometr Ranschburga (1901), mnemo- metr Wirtha (1903), w którym mechanizm zegarowy przesuwał długą taśmę papieru, z wypisanymi zgłoskami, a elektromagnesy włączane i wy- ekspozycja łączane w odpowiednich odstępach czasu przez metronom przytrzymywały ją przez pewien czas nieruchomo: a także bardzo wygodny mnemometr Lipmanna (1904, 1908), w którym znów specjalne urządzenie transmisyjne przesuwa bęben skokowo, a cała aparatura jest zmechanizowana i nie wymaga osobnej obsługi. Obecnie urządzenia te zostały znacznie udoskonalone (rys. 23-1). Do badań grupowych wygodne jest projekcyjne urządzenie ekspozycyjne. Można je zbudować względnie łatwo przymocowując do dziecinnego projektorka filmowego (najlepiej 35 mm) silnik elektryczny z przekładnią redukującą odpowiednio szybkość przesuwu.