Pomiar transferu a teoretyczna krzywa uczenia się. Równanie, które wprowadziliśmy w rozdziale o motywacji (strona 210-214), może okazać się użyteczne dla analizy i pomiaru transferu. Weźmy do tego celu tę jego postać: = (i-u)” {Z-A).
Z oznacza tutaj końcowy poziom wprawy, do którego zbliża się badany, A poziom wyjściowy, tj. wynik, od którego on zaczyna, tak że Z-A stanowi „pole dla wprawy”, odległość, którą badany ma przebyć od poziomu wyjściowego do końcowego. U symbolizuje szybkość uczenia się, ułamek odległości pozostałej do przebycia, pokonywany w pojedynczej próbie, natomiast y – to wynik w n-tej próbie. Mamy tu więc trzy parametry A, Z i U, na które może mieć wpływ transfer z uprzedniego uczenia się. Wskutek transferu może się podnieść wynik początkowy A, dzięki temu, że na przykład pewna część labiryntu, którego osobnik uczy się obecnie, jest identyczna z jakąś częścią labiryntu opanowanego uprzednio: niektóre ślepe uliczki zwierzę będzie omijało od samego początku i tym samym „odległość” od końcowego poziomu wprawy Z-A będzie mniejsza, chociaż szybkość uczenia się może pozostać ta sama. Albo też może właśnie zwiększyć się U, szybkość uczenia się, na przykład wskutek nabycia w czasie uprzedniej nauki ogólnej większej łatwości w radzeniu sobie z labiryntami. Nawet Z, poziom stabilizacji wprawy, może podnieść się pod wpływem zmian motywacji, gdy osobnik, na przykład, poprzednio znajdował w innych labiryntach atrakcyjną nagrodę, albo też, odwrotnie, motywacja może się obniżyć wskutek nasycenia stosowaną pobudką. Różnice pomiędzy krzywą uczenia się dla grupy eksperymentalnej, na której bada się transfer, a krzywą dla grupy kontrolnej mogą wystąpić pod każdym z tych trzech względów, rzucając światło na istotę transferu w danym konkretnym przypadku (rysunek 24-1).
Leave a reply