Pewien człowiek zatrzymał się w hotelu, wydał wszystkie pieniądze, a nowych nie mógł spodziewać się przed upływem 23 dni. Właściciel hotelu nie chciał mu udzielić kredytu, widząc jednak, że gość ma ciężki, złoty łańcuch złożony z 23 ogniw, zgodził się przyjąć każdego dnia w zastaw jedno ogniwo łańcucha, a potem, otrzymawszy pieniądze, zwrócić łańcuch. Pytanie: Ile ogniw łańcucha musi odciąć jego posiadacz, aby dopełnić umowy? Odpowiedź: dwa ogniwa.
Poruszanie się drogą okrężną jest sprzeczne z naturalnymi skłonnościami człowieka (a także szczura), który lubi kierować się według danych bezpośrednich, mieć cel przed sobą i posuwać się wprost w jego kierunku. Stosowania dróg okrężnych musimy się dopiero uczyć. Fakty dowodzą, że istotnie uczymy się go, przy czym jest ono w różnym stopniu zgeneralizowane.
„Sztywność funkcji” (functional fixity). Termin ten, wprowadzony przez Dunckera (1935, 1945), charakteryzuje pewne ujemne konsekwencje nastawienia, związane – w przeciwieństwie do tych, które omawialiśmy poprzednio – z uczeniem się oraz z transferem wprawy lub z otamowaniem (interference). Gdy przywykliśmy posługiwać się jakimś przedmiotem w pewien określony sposób, trudno nam wpaść na to, że można go użyć do zupełnie innego celu. Na przykład niełatwo domyślić się, że szczotką do włosów można posłużyć się jako kielnią murarską. Przypomnijmy sobie fakty negatywnego transferu, polegające na tym, że posiadane już skojarzenie SR, otamowuje powstanie nowego skojarzenia,
Leave a reply