W sytuacji, w której ktoś już wyuczył się zadania A, potem nauczył się rozwiązywać zadanie B, czyli tzw. zadanie „interpolowane”, i potem ponownie uczy się A, może wystąpić transfer i to zarówno od B do A, jak i od A do B, Nasz schemat {patrz rys. 24-10, str. 354) pozwala przewidzieć, jaki będzie wpływ tego transferu. Wpływ ten powinien być taki sam przy transferze od B do A, jak przy transferze od A do B, ponieważ – jak wynika ze schematu – zarówno w czterech przypadkach krańcowych, przy tożsamości lub całkowitej odmienności bodźców i reakcji w A oraz B, jak i w wypadkach pośrednich, w których bodźce i reakcje są podobne w A oraz B, stosunek B do A jest taki sam, jak A do B, Przeanalizujemy bardziej szczegółowo nasze cztery przypadki zasadnicze, by wydedukować z nich, jakiego mamy oczekiwać transferu wstecz.
W przypadku krańcowym, gdy oba zadania są identyczne, tj. gdy bodźce i reakcje są takie same w A i B (S1-Rx), nie pomylimy się chyba przewidując, że działanie transferu będzie w obu kierunkach dodatnie, chociaż jeżeli uczenie się pierwotne doprowadzono do stosunkowo wysokiego poziomu, transfer wstecz będzie miał mały wpływ.
W drugim przypadku krańcowym, w którym badany najpierw uczy się szeregu Sx-Ri, następnie interpolowanego szeregu S2-R2 a potem znowu Sx-Rj, działanie transferu naprzód i wstecz powinno być zerowe z uwagi na wzajemne stosunki1 bodźców i reakcji w obu zadaniach, jednakże takie czynniki, jak przystosowanie emocjonalne i nabycie lepszej ogólnej techniki uczenia się przy rozwiązywaniu B, mogą pociągnąć za sobą stopniowe polepszenie się w A – facylitaeję retroaktywną 2.
Leave a reply